Τρίτη 10 Ιανουαρίου 2012

Εθνική Πινακοθήκη: Η γυψοσανίδα κι ο ελληνικός μύθος


Μια γυψοσανίδα χώριζε ως φαίνεται την καφετέρια από την αίθουσα των εκθεμάτων της Εθνικής Πινακοθήκης. Παραβιάζοντας αυτή τη γυψοσανίδα άγνωστοι μέχρι στιγμής διαρρήκτες κατόρθωσαν να εισχωρήσουν και να κλέψουν τρία έργα τέχνης μεγάλης αξίας.

Μια γυψοσανίδα. Τόσο απλά, τόσο πρόχειρα.

Μια γυψοσανίδα φαίνεται πως χώριζε και την εικονική πραγματικότητα που ζούσαμε την τελευταία δεκαετία από την οικονομική κατάρρευση και τη χρεοκοπία.

Ο ελληνικός μύθος στηριζόταν σε μια γυψοσανίδα. Τόσο απλά, τόσο πρόχειρα.

Οι χιλιάδες νόμοι, αποφάσεις, εγκύκλιοι, διατάξεις το επιβεβαιώνουν, το διαφυλάσσουν και το διαιωνίζουν. Ο λαβύρινθος της ελληνικής γραφειοκρατίας εμπλουτίζεται και διαμορφώνεται αδιάκοπα από ρυθμιστικές «γυψοσανίδες», που συναρμόζονταν όπως-όπως καθημερινά για να θωρακίσουν και να προστατεύσουν όπως-όπως τη νομιμότητα και το δημόσιο συμφέρον.

Ασφαλώς οι λογής-λογής γυψοσανίδες είναι για τον κατασκευαστικό τομέα μια εύκολη και γρήγορη λύση και τις περισσότερες φορές αποδίδουν άψογο αισθητικά αποτέλεσμα καλύπτοντας κακοτεχνίες, καταστροφές ή ατέλειες. Όταν πρόκειται όμως για την οργάνωση και λειτουργία του κράτους οι λογής-λογής ρυθμιστικές «γυψοσανίδες» πρόσκαιρα μόνο λύνουν προβλήματα. στις περισσότερες των περιπτώσεων διευκολύνουν τη δημιουργία ρωγμών ή και ρηγμάτων στο κρατικό οικοδόμημα.

Με την κάλυψη που παρείχε ο δανεισμός και τα λογιστικά τρυκ έκλειναν οι κρατικοί προϋπολογισμοί και καλύπτονταν το ελλειμματικό ισοζύγιο και η παραγωγική αδυναμία της χώρας. Με πιστωτικές κάρτες, δάνεια και δανεικά στηρίζονταν οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί και ικανοποιούνταν οι καταναλωτικές ανάγκες των νοικοκυριών.

Και στις δυο περιπτώσεις το «εύκολο χρήμα» δημιούργησε την ψευδαίσθηση, ότι δεν χρειάζεται κόπος, προσπάθεια, μέριμνα, εργασία και συνέπεια, αλλά αρκούσαν οι ρυθμίσεις και τα τρυκ –έφτανε μια γυψοσανίδα– για να θωρακιστεί και να λειτουργήσει η οικονομία και να πάει μπροστά το κράτος και τα νοικοκυριά.

Το μοντέλο οικονομικής λειτουργίας που κυριάρχησε μετά την έλευση του ευρώ και την ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ, ο ελληνικός μύθος της ισχυρής οικονομίας με βασικούς πυλώνες την αλόγιστη δαπάνη και την αχαλίνωτη κατανάλωση παραβιάστηκαν με το ξέσπασμα της παγκόσμιας χρηματοοικονομικής κρίσης και κατέρρευσαν με την πρώτη κερδοσκοπική επίθεση –όπως η γυψοσανίδα στην Εθνική Πινακοθήκη.

Στην Εθνική Πινακοθήκη τα μέτρα που μετά την κλοπή θα ληφθούν αναμένεται να είναι δρακόντεια. Σκληρά είναι και τα οικονομικά μέτρα που λαμβάνονται μετά την εφαρμογή του μνημονίου.

Και στις δυο περιπτώσεις πάθαμε, μάθαμε όμως –έστω και κατόπιν εορτής– ότι οι «γυψοσανίδες» δεν αποτελούν σε καμιά περίπτωση τις μόνες ασφαλείς λύσεις;